Φιλοσοφικό Συμπόσιο “Φιλοσοφία & Αθλητισμός” Χαιρετισμός Πρόεδρου Κατερίνας Παναγοπούλου
Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού
Τομέας Θεωρητικών Επιστημών
Σπουδαστήριο Φιλοσοφίας του Αθλητισμού
Επίκουρη Καθηγήτρια Κωνσταντίνα Γογγάκη
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ «Φ Ι Λ Ο Σ Ο Φ Ι Α ΚΑΙ Α Θ Λ Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ»
Παρασκευή, 16 Μαΐου 2014, ώρα 17.45-21:15
Παλαιό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Θόλου 5, Πλάκα (Μετρό Μοναστηράκι)
Χαιρετισμός Κατερίνας Παναγοπούλου
Κυρίες και κύριοι,
Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης συμμετοχής μου, στην προσπάθεια της ανάδειξης των Ολυμπιακών Αξιών, έχω προσκληθεί και έχω μιλήσει, σε δεκάδες εξαιρετικών συμποσίων, συνεδρίων και εκδηλώσεων.
Δεν σας κρύβω, όμως, ότι η πρόσκληση που μου απευθύνατε, να παραστώ και να χαιρετίσω το σημερινό συμπόσιο, αποτέλεσε για μένα, μια ιδιαίτερα θετική πρόκληση. Το σημερινό θέμα είναι ελκυστικό, καθώς, συνδυάζει την φιλοσοφία, που αποτέλεσε και αποτελεί το κορυφαίο πνευματικό πεδίο, που γέννησε η Ελλάδα και θεμελίωσε τον σύχρονο πολιτισμό και τις επιστήμες με τον αθλητισμό. O Αθλητισμός, αποτέλεσε το πεδίο γέννησης των Ολυμπιακών Αγώνων και κατ’ επέκταση, της Παιδείας μας και των Αξιών, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το Ελληνικό θαύμα της αρχαιότητας και μαζί του, η ίδια η Δημοκρατία. Πιστεύω, πως το ζήτημα που πραγματεύεστε σήμερα, αποτελεί αίτημα των καιρών. Η οικονομική, ηθική, πνευματική, κοινωνική και αξιακή κρίση, που σαρώνει τον σύχρονο κόσμο, παράγει συναρπαστικές προκλήσεις και πολλά αναπάντητα, μέχρι σήμερα, ερωτήματα. Θα επιχειρήσω, λοιπόν, χωρίς να καταχραστώ τον χρόνο, που ευγενώς μου παραχωρήσατε για τον χαιρετισμό αυτό, να ερμηνεύσω, από την δική μου σκοπιά, τη σύζευξη φιλοσοφίας και αθλητισμού, ώστε, να συμβάλλω στον διάλογο που θα αναπτυχθεί.
Κυρίες και κύριοι,
Κατά τη γνώμη μου, τόσο η φιλοσοφία, όσο και ο αθλητισμός, έχουν κοινή καταγωγική αναφορά. Kαι δεν ομιλώ, βεβαίως, περί της αυτονόητης γεωγραφικής αναφοράς. Μιλώ, για το Ολυμπιακό πλαίσιο αναφοράς. Αν ανατρέξουμε στο χρόνο, θα δούμε, ότι πριν την θέσμιση των Ολυμπιακών Αγώνων,υπήρξε μυθολογία, υπήρξαν αφηγήσεις, υπήρξαν βασικές, έως, απλοϊκές κυβερνομορφές, βασισμένες στην επιβολή και την υπακοή, αλλά, δεν υπήρξαν οι έννοιες του δημόσιου διαλόγου και της ελεύθερης έκφρασης. Τα βασικά συστατικά, δηλαδή, της φιλοσοφίας. Παράλληλα, με ασφάλεια μπορούμε να πούμε, ότι και η έννοια του αθλητισμού περιοριζόταν, σε κάποια αγωνίσματα, με κοινούς αποδεκτούς κανόνες χωρίς, κανονιστικό πλαίσιο αποδεκτό σε υπερτοπικό επίπεδο. Άρα, υπήρχαν κάποιες μορφές αγώνων, χωρίς όμως, κάποιο συγκεκριμμένο αξιακό πλαίσιο. Άρα, επρόκειτο για μια πρωτόλεια ανθρώπινη δραστηριότητα. Σε κάθε περίπτωση, ο αθλητισμός, δεν αποτελούσε συνεκτικό ιστό κοινωνικής, πολιτιστικής και παιδευτικής ανάπτυξης.
Υπό αυτή την ανάγνωση, λοιπόν, είναι σαφές, ότι η εισαγωγή κανόνων, που δημιούργησαν περιβάλλον ανάπτυξης δεσμών, μεταξύ των κοινωνιών, μέσω κοινών παραδοχών σε κανονιστικό, θρησκευτικό, αθλητικό, αξιακό και εν τέλει σε φιλοσοφικό επίπεδο, ταυτίζεται χρονικά, με την έναρξη της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων.
Ετσι, επαγωγικά, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα, ότι η θεμελιακή Ολυμπιακή Αξία του «Ευ Αγωνίζεσθαι», την οποία πρεσβεύω και υπηρετώ στο Συμβούλιο της Ευρώπης, αλλά και ως Πρόεδρος του Πανελληνίου Αθλητικού Σωματείου Γυναικών «ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡA», είναι η γεννεσιουργός αιτία και της φιλοσοφίας και του αθλητισμού, με τη μορφή που τα πραγματευόμαστε σήμερα. Θα υπήρχε φιλοσοφική ευρυχωρία στις προ-δημοκρατικές κοινωνίες, χωρίς, την αύρα του «Ευ Αγωνίζεσθαι»; Δεν νομίζω. Θα υπήρχε Δημοκρατία, αν δεν είχε προετοιμαστεί το έδαφος, μέσα από τη δημιουργία, μη πολεμικών ηρώων, που ελατρεύοντο και εγίνοντο πρότυπα για την μεγάλη μάζα των ανθρώπων; Θα υπήρχε Εθνική Ελληνική Συνείδηση, χωρίς την Εκεχειρία; Θα υπήρχε η παραδοχή της διάκρισης, ως εναλλακτική της επικράτησης, σε επίπεδο θεσμικού σεβασμού; Μάλλον, όχι!
Κυρίες και κύριοι,
Ο ασύνορος κόσμος, μας φέρνει εμπρός στο αμείλικτο φιλοσοφικό ερώτημα: «Οπισθοχωρούμε ή προχωρούμε, αψηφώντας τις νομοτέλειες της Ολυμπιακής μας παράδοσης»; Θεωρώ, ότι είναι εφικτό, να επιχειρήσουμε, να ανακτήσουμε, μέσα από τον στοχασμό και την δράση, τον Ολυμπιακό άνθρωπο. Τον πολίτη, που διαπαιδαγωγείται, μέσα από τις Αξίες του Aθλητισμού και δεν χειραγωγείται, από πλάνες φιλοσοφικές προσεγγίσεις, που κατατείνουν στον υποβιβασμό της υψηλής φύσης του Πολίτη. Είναι επιτακτική η ανάγκη, να γεννηθεί, με πρωτοπόρους τους πνευματικούς ηγέτες και πρότυπα τους αθλητές, που διαπρέπουν στα στάδια και στον στίβο της καθημερινότητας, μια νέα αποδεκτή φιλοσοφία. «Ο φιλοσοφικός αθλητισμός». Η φιλοσοφία του εφικτού και δραστήριου, η οποία, με αθλητικό πείσμα, θα εκδιώξει την οκνηρία και την απάθεια της πνευματικής ηγεσίας και με ευρηματικότητα, θα επανεισάγει τον αθλητικό τρόπο ζωής, στην στείρα καθημερινότητά μας. Και φυσικά, δεν αναφέρομαι, σε αυτά καθ΄ αυτά τα αθλήματα.
Αναφέρομαι πρωτίστως, σε σπανίζουσες αρχές και στάσεις ζωής, όπως:
• η πειθαρχία
• ο σεβασμός
• η επιμονή
• η υπομονή
• η ευγενής άμυλα
και τόσα άλλα, σπουδαία χαρακτηριστικά, που αποτελούν το υπόβαθρο ενός αθλητή του στίβου και της ζωής.
Τότε, θα ξαναπατήσουμε «την κορυφή». Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου, να ξεκινήσει, σήμερα, από τους διαλόγους σας, η πορεία προς αυτή την κορυφή, στην οποία κρύβεται και η λύση για την υπέρβαση των σημερινών αδιεξόδων. Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ
«ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ»
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Γογγάκη, Κωνσταντίνα. Πρόεδρος, Διευθύντρια Σπουδαστηρίου Φιλοσοφίας του Αθλητισμού, ΤΕΦΑΑ, Εθνικό & Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών.
Φαράντος, Γεώργιος. Καθηγητής Φιλοσοφίας, ΤΕΦΑΑ, Εθνικό & Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών.
Μάνος, Ανδρέας. Καθηγητής Φιλοσοφίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστημίο Θράκης.
Καλογεράκος, Ιωάννης. Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Εθνικό & Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών.
Φουρνάρος, Σωτήριος. Λέκτωρ Φιλοσοφίας, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Εθνικό & Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Επίκουρη Καθηγήτρια Γογγάκη Κωνσταντίνα. Σπουδαστήριο Φιλοσοφίας του Αθλητισμού ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ.
Επικοινωνία: kgogaki@phed.uoa.gr
Γραμματεία
Μαυροδάκος, Παναγιώτης. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Φιλοσοφία του Αθλητισμού, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ, mavrodakosp@hotmail.com.
Στραβάκου, Ελισάβετ. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στη Φιλοσοφία του Αθλητισμού, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ, elstravakou@gmail.com.
Δημητρίου, Εμμανουήλ. Επί Πτυχίω φοιτητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ, manos_dim90@yahoo.com
Σημείωση: Θα δοθούν Πιστοποιητικά Συμμετοχής.
*Διάρκεια ανακοινώσεων 20’.
Επικοινωνία:
Κωνσταντίνα Γογγάκη, Σπουδαστήριο Φιλοσοφίας του Αθλητισμού ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ.
Εθνικής Αντιστάσεως 41, Δάφνη 17237, Αττικής, Τηλ. 210-7276098.
e-mail: kgogaki@phed.uoa.gr.